درختان نیز مانند برخی حیوانات در فصل سرما به خواب زمستانی می‌روند. در این فصل گیاهان فتوسنتز ندارند. ولی این اتفاق باعث نمی‌شود مراقبت از گیاهان را متوقف کنیم. اتفاقا رعایت اصول باغداری در زمستان شاید مهمترین وظیفه باغدار و کشاورز باشد. با تغییر هر فصل، باغات و زمین‌های کشاورزی نیز بایستی اقدامات لازم را برای مواجهه با تغییرات پیش رو در نظر بگیرند.
امروز، به بررسی نکات لازم و اجرایی برای تغییر فصل و ورود به فصل‌های سرد پاییز و زمستان می‌پردازد. تغییرات فصلی به دلیل تغییر دما و شرایط جوی، مانند بارش باران بیشتر و تغییر در رطوبت آب و هوا، موجب شده است که کشاورزان و مزرعه‌داران اقداماتی را در زمان تغییر فصل انجام دهند تا برای آمادگی و مواجهه با تغییرات جوی آماده شوند. این اقدامات شامل کوددهی زمین، هرس درختان، استفاده از قیم برای درختان جوان و شخم‌زدن زمین می‌باشد. در ادامه، به بررسی این اقدامات به طور جزئی می‌پردازیم.
اصلاح خاک و گیاهان در فصل زمستان
بهترین زمان برای تغذیه خاک و اصلاح خاک، فصول سرد است. در این فصل، ریشه‌های گیاهان در حال خواب هستند و از این رو برای تغذیه و اصلاح خاک، استفاده از کودهای فسفر، پتاسیم، ریزمغذی‌ها و کودهای حیوانی توصیه می‌شود. یکی از روش‌های موثر برای تغذیه و کوددهی گیاهان در فصل زمستان، استفاده از روش چالکود است. با این روش، می‌توان تمامی مواد مغذی مورد نیاز گیاهان را در فصول سرد به خاک ارائه کرد. این اقدامات به طور کلی منجر به افزایش محصولات و بهره‌وری مزرعه در فصل‌های بعدی، مانند بهار و تابستان، می‌شود.
همچنین، در مناطقی که خاک شور دارند، بهترین زمان برای آبشویی خاک، فصول سرد مانند زمستان است. اقداماتی که در فصل خواب گیاهان، به عنوان مثال در زمستان، انجام می‌شود، ضروری است برای رشد مناسب و محصول‌دهی گیاهان و درختان در فصل‌های گرم. در پاییز و زمستان، گیاهان و درختان به شدت آسیب‌پذیر هستند و بنابراین به نیازمندی بیشتری در این فصول نیاز دارند تا از صدمات جلوگیری شود.
هرس کردن در فصول سرد
به منظور بهبود رشد و میوه دهی درختان، هرس کردن در فصل پاییز و زمستان بسیار مفید است. این عمل به معنای حذف شاخه‌ها و اندام‌های گیاهی غیرضروری است تا مواد مغذی به بخش‌های اصلی گیاهان و درختان هدایت شود. هرس زمستانه یا پاییزه، به عنوان هرس سیاه نیز شناخته می‌شود و در زمان خواب زمستانی گیاهان انجام می‌شود.
اصطلاح هرس در اکثر موارد برای شاخه‌های درختان استفاده می‌شود. اگر درختان هرس نشوند، شاخه‌های زیاد و فشرده‌ای خواهند داشت که می‌تواند به رشد و میوه دهی آنها ضربه بزند. تراکم شاخه‌ها باعث عدم دریافت نور کافی توسط شاخه‌های داخلی می‌شود و ممکن است رشد درخت را مختل کند. همچنین، تراکم و فزونی شاخه‌ها می‌تواند منجر به پیچیدگی و تنیدگی آنها شود که این خود می‌تواند بر روی رشد درختان تأثیرگذار باشد. برای جلوگیری از این مشکلات، لازم است شاخه‌های درختان را توسط ابزارآلات مناسب آن همچون قیچی باغبانی هرس کنیم. هرس شاخه‌های درختان معمولاً بر اساس اصول خاصی مانند تعداد و زاویه هر شاخه انجام می‌شود. عدم هرس شاخه‌های درختان منجر به گلدهی و میوه‌دهی تنها در شاخه‌های بیرونی می‌شود و در نتیجه باعث کاهش چشمگیر محصولات درختان می‌شود.
هرس زمستانی گیاهان و درختان باعث تقویت درختان، به ویژه شاخه‌های جدید در فصل آینده می‌شود. اگر هرس زمستانی یا هرس سیاه به طور ملایم انجام شود، تعداد شاخه‌های جدیدی که در فصل آینده رشد می‌کنند، نسبت به زمان‌هایی که هرس سنگین انجام می‌شود، کمتر خواهد بود. دلیل این امر این است که درختی که به طور سنگین هرس شده است، تعداد کمتری جوانه و شاخه برای تغذیه دارد و مواد غذایی را که توسط کود و آب به آن رسیده، به بهترین شکل به شاخه‌های باقی‌مانده منتقل می‌کند. باید توجه داشت که هرس درختان باید به طور متوسط و معقول انجام شود. در صورت هرس سنگین، باردهی درختان به تعویق می‌افتد. بنابراین، بهتر است هرس درختان را با دقت و خلاقیت مناسبی انجام دهیم.
استفاده از چسب باغبانی
بعد از هرس درختان، استفاده از چسب های باغبانی می‌تواند مفید باشد. این چسب ها برای پوشش قسمت هایی از درخت که به دلیل هرس، زخم و آسیب دیده‌اند، استفاده می‌شوند. هدف استفاده از چسب باغبانی در این قسمت ها، جلوگیری از ورود عوامل بیماری‌زا، حشرات، میکروب‌ها، ویروس‌ها و آفات است. همچنین، استفاده از چسب باغبانی می‌تواند باعث افزایش مقاومت قسمت مورد آسیب درخت در برابر سرمازدگی شود. چسب های باغبانی علاوه بر داشتن مواد مقابله با قارچ‌ها و آفات، پوشش ارتجاعی را نیز ایجاد می‌کنند که در برابر باران مقاوم است. علاوه بر این، اغلب چسب های باغبانی دارای مواد مغذی برای گیاهان و درختان هستند که به ترمیم و بهبود سریع بافت درختان کمک می‌کنند.
سمپاشی زمستانه باغات و گیاهان
سمپاشی زمستانی بعد از هرس سیاه درختان و استفاده از چسب باغبانی می‌تواند انجام شود. این اقدام به دلیل این است که آفات معمولاً در زمستان تخم‌گذاری می‌کنند و در صورت عدم کنترل آنها و از بین بردن آفات، با تغییر فصل و ورود به فصل بهار به سرعت رشد می‌کنند و می‌توانند برای کل مزرعه خطرناک باشند. بخش‌های مهمی که در سمپاشی زمستانی باید با دقت سمپاشی شوند، ابتدا تنه درخت و سپس شاخه‌های درختان هستند، زیرا این بخش‌ها می‌توانند راه ورود آفات به درخت باشند. بنابراین، در سمپاشی زمستانی باید به این نکته توجه کرد. همچنین، زمان مناسب برای سمپاشی زمستانی پس از هرس زمستانی تا ظهور اولین جوانه است. در این زمان، آفات کمترین فعالیت را دارند و سمپاشی می‌تواند بهترین اثر را داشته باشد.
جمع بندی
در این مقاله مهم ترین نکات در باغداری زمستانه را مرور کردیم. اگر باغ یا باغچه‌ای دارید باید به فکر گذراندن زمستان باشید. آسیب‌های فصل سرما می‌تواند برای همیشه در زمین شما ماندگار شود.
برای گذراندن این آسیب‌ها، علاوه بر دانش، نیاز به ابزار دارید. ابزار مناسب از فروشگاه ابزار معتبر می‌تواند در این راه یاری دهنده شما باشد. فروشگاه ابزاردستی، این نیاز را برطرف می‌سازد.