قبل از هر کسب اطلاعاتی در مورد این ابزار و استفاده از آن، ابتدا بدانیم کولیس چیست. برای اندازه گیری دقیق و مطمئن از کولیس استفاده میشود که برای اندازه گیری قطر طول داخلی، خارجی و عمق کاربرد دارد. کولیس انواع مخلفی دارد و ابعاد را با دقت بسیار بالایی اندازه میگیرد که در ادامه با روش خواندن این اندازه گیری ها آشنا خواهیم شد. کار با کولیس در پروژه های مهندسی و ساختمان سازی بسیار دیده میشود همچنین علاوه بر کاربردش در این زمینه ها، در نجاری، فلز کاری و آزمایشگاه ها نیز کاربرد دارد.
انواع کولیس
امروزه انواع مختلفی کولیس تولید و روانه بازار میشود که به هر کدام خواهیم پرداخت. بر اساس اندازه گیری، کولیس، به سه نوع کولیس ورنیه (ساده)، کولیس عقربه ای و کولیس دیجیتال تقسیم میشود.
کولیس ورنیه (ساده)
کولیس ورنیه یا همان کولیس ساده، همانند یک خط‌کش ساده است با این تفاوت که دارای یک قسمت متحرک به نام ورنیه است. این نوع از کولیس، بیشتر در کارگاه ها و آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی کولیس ورنیه از بهترین کولیس های بازار است که کاربرد زیادی دارد. کولیس ورنیر به دلیل این که دهانه ثابتی دارد برای اندازه گیری قطرهای داخلی و خارجی مناسب می‌باشد و بعضی از کولیس‌های ورنیر تا اندازه ی 30 سانت را با دقت 0.02 میلی متر اندازه گیری می‌کند.
کولیس عقربه ای
نوع دیگر کولیس، کولیس عقربه ای یا کولیس ساعتی نام دارد. به این علت به این اسم نامگذاری شده است که شباهت زیادی به ساعت دارد. ساختار کلی کولیس عقربه ای شبیه کولیس ساده، دارای یک خط کش ثابت و یک بخش متحرک می‌باشد و مهم ترین تفاوت آنها در این است که کولیس عقربه ای بر خلاف کولیس ساده دارای نشانگر اندازه گیری همانند اسمش به صورت عقربه ای و یا ساعتی دارا می باشد. روش اندازه گیری با کولیس عقربه ای به این صورت است که عدد به دست آمده از عقربه را با عدد روی خط کش ثابت، جمع میکنیم. برای محاسبه اندازه گیری دقیق با کولیس ساعتی باید با پیچی که در صفحه مدرج وجود دارد عقربه را قفل نمایید.
کولیس دیجیتال
از جدیدترین و پیشرفته ترین کولیس، کولیس دیجیتالی می‌باشد. کولیس دیجیتال بر خلاف کولیس عقربه‌ای دارای عقربه نمی‌باشد بلکه از یک نمایشگر دیجیتالی بهره می‌برد که طول را به صورت دیجیتال و دقیق اندازه میگیرد. با استفاده از این کولیس، کاربر می‌تواند اندازه گیری به صورت متر، اینچ، فوت و … مشاهده نماید. نحوه اندازه گیری با کولیس کار ساده ای است به این صورت است که دو طرف دهانه را به هم میچسانید، دکمه ۰ را میزنید سپس داخل جسمی که میخواهیم اندازه بگیریم قرار میدهیم از محکم بودن کولیس اطمینان پیدا میکنیم و در آخر عدد نشان داده شده اندازه دقیق ما خواهد بود.
کاربرد کولیس
- کولیس در آزمایشگاه ها برای مطالعه انبساط مواد در دماهای مختلف و تعیین خواص آنها در شرایط مختلف استفاده می شود.
- کولیس در آزمایشگاه ها برای مطالعه انبساط مواد در دماهای مختلف و تعیین خواص آنها در شرایط مختلف استفاده می شود.
- یکی از کاربردهای کولیس در تولید قطعات یدکی خودرو می باشد که نیاز به تولید قطعات یدکی در اندازه های یکنواخت و یکنواخت دارد.
- در پزشکی از کولیس برای ساخت ابزارهای لازم برای کارهایی که نیاز به اندازه گیری دقیق دارند استفاده می شود.
- کولیس ها در صنعت فولاد برای رعایت استانداردهای اندازه گیری قطعات مورد استفاده قرار می گیرند.
- در صنایع هوافضا و هوانوردی، دقت اولویت بالایی دارد، زیرا کوچکترین جابجایی می تواند باعث خسارت فاجعه آمیز شود. به همین دلیل است که کولیس در این صنعت بسیار مهم هستند.
- کارهای اجرایی و مهندسی نیاز به ابزار اندازه گیری دقیق دارند به همین علت از کولیس در لوله کشی ساختمانی نیز استفاده می شود.
اجزای کولیس
در این بخش قصد داریم تا از اجزای مختلف کولیس اطلاع پیدا کنید و به شکل و نوع ساخت آن آشنایی بیشتری پیدا کنید. اجزای کولیس به شرح زیر است:
- قطر بیرونی: برای اندازه گیری قطر یا اندازه بیرونی یک جسم
- داخل آرواره های کوچک: اندازه گیری قطر داخلی بدن
- Depth probe/ Rod: برای اندازه گیری عمق یک جسم یا سوراخ
- مقیاس اصلی متریک: اندازه گیری بر حسب میلی متر
- مقیاس اصلی امپراتوری: اندازه گیری بر حسب کسری از اینچ است
- مقیاس ورنیه متریک: اندازه گیری دقیق تر در دهم یا صدم میلی متر
- مقیاس امپریال ورنیه: اندازه گیری دقیق تر (کسری از اینچ)
- دسته: برای تنظیم قسمت ورنیه برای کاهش خطا
ساخت انواع کولیس توسط افراد متخصص و مجرب صورت میگیرد چرا که کولیس یک ابزار مهم و کاربردی است که برای اندازه گیری داخل و خارج اجسام مورد استفاده قرار میگیرد.
جمع بندی
امروزه کولیس یکی از پرکاربردترین ابزار در صنعت محسوب می شود و استفاده از این ابزار در صنعت همیشه بسیار گسترده است. انواع کولیس با برندهای مختلف و قیمت و کیفیت متفاوت در بازار عرضه می شود که در این میان کولیس ورنیه پرفروش ترین نوع کولیس می باشد. بر اساس عملکرد کولیس ورنیه و مشخصات فوق می توانید کولیس مورد نظر خود را با توجه به نیاز خود با مراجعه به صفحه‌ی مربوطه در فروشگاه اینترنتی ابزار دستی، انتخاب و خریداری نمایید.