کلمهی مغار در لغت نامه دهخدا آمدهاست و معنی آن شکاف عمیق در دل کوه میباشد. برای اغلب تازه کاران در حوزهی نجاری و کار با چوب، بسیار جالب است که دربارهی مغار بدانند. در واقع مغار ابزاریست که برای برشهای کوچک و بزرگ در سطح چوب، از آن بهره میگیرند. اسکنه یا همان مغار، یکی از وسایل و ابزارآلات شغل نجاری میباشد و از آن برای کنده کاری چوب استفاده میکنند. در منبت کاری و تزئین بر روی چوب نیز بسیار کاربرد دارد و در نجاری و درودگری مورد استفادهی مکرر نجاران قرار میگیرد. جنس این ابزار از فولاد میباشد و دستههای چوبی و تیغههای فولادی دارد. همه مغارها یک شکل نیستند و کاربردهای گوناگونی دارند. البته برخی از مغارها دستههای پلاستیکی نیز دارند. تیغه مغارها به شکلهای مختلفی است و بر طبق شکل تیغه، به انواع مختلفی تقسیم بندی میشوند.
مغار در برندهای مختلفی تولید و در بازار عرضه میشود. در بازار ایران هم نمونههای وارداتی و هم ایرانی مغار یافت میشود. از آنجایی که برندهای مختلفی از مغار در بازار وجود دارد، این دستگاه تنوع کیفیتی بالایی نیز دارد. در گذشته مغارها شکل و کارایی ساده تری داشتند. اما با گذر زمان و پیشرفت علم و تکنولوژی، شکل این مغارها نیز تحول یافت و کارایی گسترده تری پیدا کردند. با پیشرفت مغارها، منبت کاری نیز وارد عصر و سطح جدید شد و تحول یافت.
کاربرد مغار
هنر منبت کاری یکی از هنرهای قدیمی در تاریخ ایران میباشد. این هنر قدمت زیادی در پیشینهی ایرانیان دارد. از آنجایی که سازههای چوبی ماندگاری بالایی ندارند و توسط عوامل محیطی و آب و هوایی و بسیاری از حشرات مورد حمله و تجزیه قرار میگیرند، نمونههای قدیمی کمی از منبت کاری ایرانی در دسترس می باشد. اما با توجه به شواهدی که موجود است، نشان میدهد، منبت کاری یکی از هنرهای با قدمت ایران میباشد. از طرحهای قدیمی ایرانی که با منبت کاری ثبت شدهاند، میتوان به گل بوته، گل و مرغ، ختایی و اسلیمی ها اشاره نمود.
کاربرد این هنر بیشتر به صورت تزیینی میباشد. از هنر منبت کاری برای ساخت تابلو در رحل قرآن و غیره استفاده میکنند. پایه ثابت اغلب منبت کاریها مغار میباشد. مغار اصلی ترین ابزار هر منبت کار میباشد. البته در گچ کاری از مغار استفاده میکنند. اما در منبت کاری مغار جایگاه والایی دارد. امروزه مجسمههای زیادی توسط مغار ساخته شدهاند و در بازار جهانی فروش بالایی نیز دارند. مجسمهها و تابلوهای منبت کاری شده در اغلب خانههای ایرانی یافت میشود.
انواع مغار
توضیحاتی راجب این که مغار چیست، دادیم. مغار انواعی دارد و از انواع دستی آن میتوان مغار تخت، مغار گلویی و مغار شفره را نام برد. همهی مغارها یک شکل نیستند و کاربردهای گوناگون دارند. انواع مختلف مغار سبب شدهاست، نجار و منبت کار بتواند هر شکل و طرحی که مشتری بخواهد، بر روی چوب اجرا کند.
مغار تخت:
مغار تخت این گونه است که یک طرف آن کاملاً صاف و تخت است و طرف دیگر آن تیز و برنده میباشد. طرف تیز مغار باعث میشود که کنده کاری بر روی چوب برای نجار آسان تر شود. این مغارها کمک زیادی به نجار در منبت کاری میکنند. تیغههای این نوع مغار بسیار برنده میباشند و دارای شماره بندی نیز هستند. این شمارهها میزان تیز بودن تیغه را مشخص مینماید. مغارهای تخت انواع مختلفی از جمله سرکج و نیمه باز را دارا میباشند. مغار سرکش برای ثبت نقش مانند گل بر روی چوب به کار میرود و مغار نیم باز تیغه گرد و قاشق مانندی نیز دارد.
مغار گلویی:
تشخیص مغار گلویی و مغار نیم باز از هم، برای کسانی که در کار نجاری و منبت کاری متبهر نیستند بسیار سخت و دشوار میباشد؛ ولی تفاوت آشکار این دو مغار با هم میزان گردی و گودی آنها است. گودی که مغار گلویی دارد، نسبت به مغار نیم باز بسیار بیشتر و آشکار تر است. مغار گلویی در تزئین و منبت کاری کاربرد زیادی دارد. از مغار گلویی در ایجاد نقشهایی که گودتر هستند استفاده میشود. در طرحهای دارای انتهای زیاد، از مغار گلویی به شدت استفاده میکنند.
مغار شفره:
تیغهی مغار شفره V مانند میباشد. این مغار در دو سایز کوچک و بزرگ و دو شماره بندی در بازار یافت میشود. به طور کلی از این نوع مغار در سفت کاری استفاده میکنند. سفت کاری یعنی منبت کاری در قسمتهایی از چوب که کنده کاری بر روی آن سخت میباشد. از مغار شفره کوچک برای نقوش جزئی و ریزه کاریهای چوب سخت استفاده میکنند و از مغار شفره بزرگ برای طرحهای کلی و غیر جزئی چوب بهره می برند.
انواعی دیگر از مغار وجود دارد، که جز ابتدایی ترین مغارها به شمار میرود. این مغار، مغار منبت کاری با چکش است. منبت کاران با زدن ضربه بر روی انتهای دستهی مغار بر روی چوب طرح میاندازند. این مغار ساده ترین نوع مغار است و کار با آن نسبت به سایر مغارها دشوارتر است و امروزه کاربرد کمتری دارد.
مغار یا همان اسکنه، بهترین انتخاب برای منبت کاری و کنده کاری میباشد. اما این را بدانید که مغار از ابزار آلات دستی در نجاری است. مغار دسته چوبی در انتهای خود دارد و نجار در هنگام کار با این ابزار با کف دست به آن فشار میآورد. این کار در طولانی مدت ضرر و زیان جدی به استخوان دست وارد میکند. به همین علت، اگر شما یک منبت کار هستید، مغار برقی را برای کار به شما پیشنهاد میکنیم.
مشخصات مغار برقی
مغار برقی هم از نظر آسانی و هم از نظر کیفیت کار، بسیار برتر از مغار دستی میباشد. این مغارها علاوه بر کنده کاری بر روی چوب قابلیت نقش انداختن بر روی گچها را نیز دارند. تیغههای این نوع مغار کاملا شبیه به تیغههای مغار دستی میباشد. بهترین راه برای تیز کردن تیغههای مغار برقی استفاده از سوهان است. ولتاژ برقی ۲۲۰ ولت دارد. البته این میزان ولتاژ در برندهای مختلف متفاوت است. وزن این مغار حدود نیم کیلو گرم میباشد. مغار برقی میتواند هزار دور در دقیقه بچرخد. البته این قابلیتهایی که گفته شد، همگی بستگی به برندی که از آن خریداری میکنید نیز دارد.
در این مقاله قصد داشتیم تا شما را با مفهوم این که مغار چیست آشنا کنیم و کاربرد های این ابزار نجاری و هنری را بیان نماییم. همچنین با معرفی انواع مغار سعی کردیم تا شناخت و اطلاعات کاملی را از این وسیله به شما منتقل نماییم.
فروشگاه ابزار دستی